برداشت نادرست از جمله امام درباره شهید فهمیده: 15 ساله ها رئیس جمهور تعیین کنند!آیا اگر خدای ناکرده ، جنگی رخ دهد و نیروهای مسلح کشور با پرسنل خود بتوانند از عهده متخاصم برآیند ، باز هم اجازه داده می شود نوجوانان 15 ساله به جنگ بروند؟عصرایران - سن قانونی رأی ، برای چندمین بار به موضوع سیاسی اول کشور تبدیل شده است ؛ "15 سال یا 18 سال؟" سؤالی است که در طول سالیان گذشته ، بارها مطرح شده و هر مجلس و دولتی هم بر مبنای دیدگاه سیاسی خود ، یکی از این دو را برگزیده است تا تردد سن رأی دهندگان از ایستگاه 15 به 18 و بالعکس ، زمینه ساز بسیاری از حرف و حدیث های راست و دروغ گردد و البته به نوعی فقدان کلان نگری در تصمیمات بزرگ را نیز نمایش دهد.
اینک ، دولت نهم ، با قید دو فوریت از مجلس هشتم می خواهد که لایحه کاهش سن رأی دهندگان از 18 سال به 15 سال را تصویب کند تا قبل از انتخابات 22 خرداد ، بشود روی مشارکت 4 میلیون نفر دیگر حساب کرد.
البته دولت پیش از این نیز تلاش کرده بود چنین قانونی را از مجلس بگیرد ولی تا کنون تلاش هایش موفقیت آمیز نبوده است ؛ با این حال ، غلامحسین الهام ، سخنگوی دولت می گوید اگر این بار هم نتیجه نگیریم ، دست برنخواهیم داشت؛ او معتقد است که تعیین سن 18 سال برای رأی دادن ، بلوغ سیاسی جامعه را به تأخیر می اندازد.
البته مخالفان دولت نیز بر این باورند که این لایحه ، یک حرکت سیاسی برای صید آرای بیشتر است زیرا دولتی ها انتظار دارند 15 تا 18 ساله ها - که معمولاً ذوق بیشتری برای رأی دادن دارند- به پاس آن که احمدی نژاد زمینه رأی دادن آنها را فراهم ساخته ، به وی رأی دهند؛ استدلالی که قطعاً درباره همه این افراد صدق نمی کند.
آنها همچنین می گویند :اینکه چند بار لایحه حق رای برای افراد 15 ساله در مجلس مطرح و رد شده است، چرا دولت مجددا آن را مطرح کرده و اصرار به تصویب آن دارد؟ آیا این امر توهین به مجلس نیست؟
حال فارغ از مباحث جناحی موجود ، شایسته است مختصر و مفید بررسی شود که کدام یک از این دو سن برای رأی دادن مناسب تر است؟
1- رأی دادن ، فقط ایستادن در صف حوزه انتخابیه و نوشتن نام یک کاندیدا بر روی برگه رأی نیست بلکه پروسه ای کاملاً سیاسی و البته پیچیده است که طی آن یک فرد با سنجش همه جانبه کاندیداها ، سوابق ، برنامه ها و شعارها و نیز مقایسه کاندیداها با یکدیگر ، در نهایت یکی را بر می گزیند و به او رأی می دهد.
حال باید پرسید که آیا یک بچه مدرسه ای 15 ساله ، توانمندی چنین تحلیل های سیاسی پیجیده ای را دارد؟
پاسخ روشن است: به جز استثنائات ، خیر!
بنابراین ، اگر چنین فردی رأی دهد یا بر اساس احساسات و نیز تحت تأثیر تبلیغات خواهد بود و یا در تبعیت از والدین ؛ که هیچ کدام از این ها ، مبنای درستی برای برگزیدن رئیس جمهور کشور نیست و اساساً عاقلانه نیست سرنوشت کشور به دست بچه های 15 ساله سپرده شود.
در این باره برخی موافقان "15 سال" می گویند: مگر در جبهه ها همین بچه ها نجنگیدند؟ و حتی یکی از نمایندگان مجلس به شهید حسین فهمیده اشاره کرده بود و به جمله امام خمینی درباره وی که "رهبر ما آن طفل 13 ساله بود... ."
به نظر می رسد این افراد دچار خلط مبحث شده و شرایط بحرانی و غیر عادی را با وضعیت متعارف ، در هم آمیخته اند.
به راستی اگر جنگ ایران و عراق در شرایطی غیر از وضعیت سال های اول انقلاب -که ارتش دچار آسیب های ناشی از تغییر حکومت شده و سپاه هم به بلوغ نرسیده بود- رخ می داد ، آیا اساساً نیازی به حضور نوجوانان در جنگ بود؟ و آیا مگر جز این است که حضور این افراد ، ناشی از اضطرار و الزامات خاص آن مقطع بود؟و الا چه کسی دوست دارد نوجوانان کم و سن و سال ، به جای بازی و تحصیل ، به میدان کارزار بروند و بجنگند؟!
آیا اگر خدای ناکرده ، جنگی رخ دهد و نیروهای مسلح کشور با پرسنل خود بتوانند از عهده متخاصم برآیند ، باز هم اجازه داده می شود نوجوانان 15 ساله به جنگ بروند؟
آن کسی هم که شهید فهمیده و جمله امام را شاهد مثال آورده ، احتمالاً متوجه نبوده است که آنچه گفته شده ، ناظر بر یک مورد حماسی و معنوی مرتبط با دفاع مقدس بوده است و نه یک تحلیل سیاسی و الا ، اگر بتوان آن جمله امام را این گونه تعمیم داد ، چرا قانونی تصویب نمی شود که 13 ساله ها رأی دهند یا اصلاً 13 ساله ها ، بتوانند کاندیدای ریاست جمهوری شوند؟!
جالب اینجاست که دراین کشور به زیر 18 سال اجازه رانندگی نمی دهند ولی می خواهند به او اجازه دهند رئیس جمهور تعیین کند!
2 - برخی موافقان "15 سال" می گویند: چگونه است که نوجوان زیر 18 سال ، دارای مسوولیت کیفری است ولی نباید حق رأی داشته باشد؟!
این ، سؤال درستی است اما جوابش این نیست که با حفظ مسوولیت کیفری، به نوجوان زیر 18 سال ، حق رأی بدهیم بلکه اگر واقعاً به دنبال حمایت از نوجوانان هستیم ، باید در مسؤولیت های آنها تجدید نظر شود زیرا خطایی که از یک نوجوان 16-15 ساله سر می زند ، قاعدتاً نباید با خطای یک شخص بزرگسال یکسان انگاری شود و مجازات مشابهی برای آن در نظر گرفته شود.
3- مروری بر قوانین کشورهای جهان نشان می دهد که عقل جمعی بشری در اغلب کشورها ، سن رأی را بین 18 تا 25 سال قرار داده است.حال چه شده که در ایران می خواهند با رأی 15 ساله ها رئیس جمهور انتخاب کنند، الله اعلم!
4- این که مدام و علی الخصوص در آستانه انتخابات ، در سن قانونی رأی دهندگان ، دستکاری شود ، نوعی بی ثباتی در نظام تصمیم گیری و نیز تزلزل روانی در میان رأی دهندگان جوان به وجود می آورد. بنابراین به نظر می رسد همین سن 18 سال که پس از بحث های فراوان تصویب شده و مورد استقبال جامعه شناسان و حقوقدانان و استادان علوم سیاسی نیز قرار گرفته و با واقعیت های جامعه ما نیز همخوانی دارد ، ملاک عمل قرار گیرد تا انرژی دولت و مجلس ، مصروف تاریخ تولد نوجوانان نشود ، چه آن که در این مملکت ، کارهای مهم تری برای انجام دادن وجود دارد.